Wetgeving en gedragscodes

In de dagelijkse beheerpraktijk hebben bos- en natuurterreineigenaren te maken met wet- en regelgeving waar zij aan moeten voldoen. De belangrijkste wet voor terreineigenaren was tot 1 januari 2024 de Wet Natuurbescherming, die de bescherming van natuurgebieden, soorten en houtopstanden regelt. Per 1 januari 2024 is deze wet geheel overgegaan in de Omgevingswet.

Van Wet natuurbescherming naar Omgevingswet

De Omgevingswet is per 1 januari 2024 van kracht gegaan. De Wet natuurbescherming is hierin op gegaan.
De Omgevingswet biedt richtlijnen voor regels en maatregelen die de natuur beschermen. De wet beschrijft onder meer het volgende:

regels voor overheden, bedrijfsleven, natuurorganisaties en burgers over hoe zij om moeten gaan met de natuur (zorgplicht);
maatregelen die provincies en het Rijk moeten nemen om de natuur te beschermen;
specifieke onderwerpen, zoals de jacht, bomenkap en de bestrijding van schadelijke dieren;
regels over hoe overheden, bedrijfsleven, natuurorganisaties en burgers om moeten gaan met niet-inheemse dieren en planten.

VBNE organiseert bijeenkomsten en ontwikkelt producten om kennis over regelgeving te delen met haar leden. Waar nodig gaat zij over regelgeving in gesprek met Rijk, provincies en gemeenten.

Gedragscode Soortenbescherming

Tijdens bos- en natuurbeheerwerkzaamheden komen terreineigenaren regelmatig beschermde soorten tegen. Veel soorten zijn beschermd onder de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn of hebben een nationale beschermde status.
De VBNE ontwikkelt voor haar leden de gedragscodes soortenbescherming bosbeheer en natuurbeheer. In deze gedragscodes staan maatregelen waarmee terreineigenaren schade aan beschermde soorten zoveel mogelijk voorkomen. Door te werken volgens een – door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit – goedgekeurde gedragscode kunnen terreineigenaren bos- en natuurbeheer uitvoeren zonder in strijd te handelen met de wet.

Lees meer:

Bescherming houtopstanden

Naast soorten beschermt de Wet natuurbescherming ook houtopstanden. Terreineigenaren die een houtopstand willen vellen, moeten dit melden bij de provincie (meldingsplicht). Ook geldt een verplichting om de grond binnen 3 jaar te herbeplanten. Dat kan door nieuwe aanplant of door natuurlijke verjonging. In bepaalde gevallen kan de provincie een kapverbod opleggen of juist een vrijstelling regelen. Naast de regels van de provincie kunnen gemeenten extra regels opstellen. VBNE heeft de verschillende regels voor houtopstanden toegelicht in de notitie bescherming houtopstanden.

Lees meer