Veilig werken in de natuur met zelfstandig werkende groepen
In de sector bos en natuur zijn veel vrijwilligersgroepen actief die zelforganiserend zijn. Ze zijn geen onderdeel van een natuurorganisatie, maar zijn een vriendengroep of hebben zelf een stichting of vereniging opgericht. Ook deze vrijwilligers hebben recht op een veilige werkplek.
In de praktijk
Bij zelfstandig werkende vrijwilligersgroepen geeft de wet vooraf geen duidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor het veilig uitvoeren van de werkzaamheden. Die verantwoordelijkheid kan namelijk pas achteraf precies worden vastgesteld. Toch moeten er maatregelen worden genomen om een veilige werkplek te realiseren. Daarom is het belangrijk om de taken onder de vrijwilligers te verdelen en schriftelijk vast te leggen. Dan is voor iedereen duidelijk wie welk deel van de veiligheidsregels op zich neemt. Zo help je elkaar om veilig te kunnen werken.
Brochure veilig werken
Lees in de brochure Veilig vrijwilligerswerk voor zelfstandig werkende vrijwilligers waar je aan moet denken, en wie verantwoordelijk is
Checklist Veilig vrijwilligerswerk
Handig overzicht van de verantwoordelijkheid voor veiligheid bij zelfstandig werkende groepen.
Stichting of vereniging
Het komt voor dat vrijwilligersgroepen als een stichting of vereniging georganiseerd zijn, of een onderdeel zijn van een stichting of vereniging. Dan dragen niet alleen de coördinator en vrijwilligers gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor veilig werken, maar kunnen ook bestuursleden van de stichting of vereniging een verantwoordelijkheid hebben.
Als er toch iets misgaat
Door de juiste maatregelen te nemen, maak je het risico op incidenten zo klein mogelijk. Gaat er toch iets mis? Dan zijn de volgende zaken van belang:
Eerste hulp
Uiteraard heeft eerste hulp bij een incident de hoogste prioriteit. Om de hulpverlening goed te laten verlopen, moet er voor elke werksituatie een noodkaart opgesteld worden. Daarin staat hoe je moet handelen in het geval van een calamiteit. De Checklist Veldhulpverlening kan je hierbij helpen.
Calamiteitenplan
Elke organisatie moet een calamiteitenplan hebben. Dat is een draaiboek waarin staat welke calamiteiten kunnen voorkomen en welke hulpverleners bij welke werkzaamheden aanwezig moeten zijn. Meer informatie vind je in de Checklist Veldhulpverlening.
Melding doen
Meld ongevallen en incidenten altijd direct bij degene die toezicht houdt of bij de organisatie. Incidenten die leiden tot ziekenhuisopname, blijvend letsel of overlijden, moeten worden gemeld bij de Arbeidsinspectie. Hoe je dat doet, lees je in de Checklist ongevallen. Ook moet de ongevallenverzekeraar worden ingelicht.
Leren van incidenten
Gelukkig zijn incidenten zeldzaam. Als er toch iets misgaat, is het belangrijk dat je samen leert van een incident, klein of groot. Wat ging er (bijna) mis? En hoe kun je dat in de toekomst voorkomen?
Verzekering
Zorg altijd dat je voldoende verzekerd bent voor aansprakelijkheid en ongevallen. Gemeenten hebben vrijwilligersverzekeringen, maar controleer of deze in jouw situatie van toepassing zijn.
Lees verder
Werkgroep Arbo & veiligheid
– Liesbeth de Kort (VBNE)
– Petra Borsch (Landschapsbeheer Flevoland)
– Ingrid Brouwer (Staatsbosbeheer)
– Sylvia Bruning (FPG)
– Frans Cairo (Natuurmonumenten)
– Tetje Falentijn (LandschappenNL)
– Mirjam de Groot (Stigas, adviseur)
– Menno Niesing (Staatsbosbeheer)
E-learning
Op het e-learningplatform Leer je groen vindt je meerdere modules voor zowel vrijwilligerscoördinatoren, als voor vrijwilligers zelf die werkzaam zijn bij natuurorganisaties. Zoals Vrijwilligers en de arbowet en Begeleiden van vrijwilligers
Meer onderzoek naar natuur
Natuurkennis.nl is de
meest complete kennisbank
met onderzoek en
praktisch advies over
bos- en natuurbeheer.
Vraag over dit onderwerp?
