Laatst bewerkt op: 29-06-2022
Voorbeeldproject: Aanplant zwarte noot, walnoot & fladderiep in het Almeerderhout
Locatie
Almeerderhout, Almere
Omschrijving
Het Almeerderhout, ook wel de Stadsbossen van Almere genoemd, is een verzameling van verschillende bossen dat dient als recreatiegebied voor de inwoners van Almere. Het gebied is aangeplant bij de inrichting van Flevoland door de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP) in samenwerking met Staatsbosbeheer. Door de grote vraag naar bosplantsoen was RIJP genoodzaakt veel verschillende boomsoorten aan te planten. Hierdoor is er veel geëxperimenteerd met minder bekende soorten. Drie goede voorbeelden hiervan zijn zwarte noot (Juglans nigra), walnoot (Juglans regia) en fladderiep (Ulmus leavis) die in monocultuur-opstanden geplant zijn.
Initiatiefnemers
Staatsbosbeheer in samenwerking met de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP)
Klimaatwinst
De klimaatwinst van deze opstanden is onbekend, maar er kunnen wel schattingen gemaakt worden.
Een richtlijn voor de klimaatwinst van nieuw bos is 4,6 ton CO2 ha-1 jaar-1 in de eerste 10 jaar. Hierna neemt dit toe tot 9,1 ton CO2 ha-1 jaar-1. In een periode van 50-60 jaar kan een bos gemiddeld 400 ton CO2/ha vastleggen.
Wanneer wordt gekozen voor revitalisering van een essenbos op klei- of veengrond, geldt een gemiddelde klimaatwinst van 2 ton CO2 ha-1 jaar-1 voor de eerste 10 jaar. Na deze periode neemt de CO2-vastlegging toe tot 3,9 ton CO2 ha-1 jaar-1. Een gerevitaliseerd dennenbos op zandgrond neemt gemiddeld 1,7 ton CO2 ha-1 jaar-1 op in de eerste 10 jaar en daarna 3,3 ton CO2 ha-1 jaar-1.
Jaar van realisatie
1975 (zwarte noot), 1990 (walnoot), 1975 (iep)
Kosten en baten
De precieze kosten zijn onbekend, maar bekend is wel dat de kosten hoog waren. Door de hoge wilddruk van ree in het gebied, moest alle jonge aanplant gerasterd worden. Het aanbrengen, onderhouden en uiteindelijk verwijderen van de rasters vormden een aanzienlijke kostenpost.
Aan de andere kant zijn de baten eveneens hoog. Dankzij goede groei op de rijke gronden in combinatie met kwaliteitssnoei (opsnoeien), hebben de bomen zich tot bosbouwtechnisch “prachtige bomen” ontwikkeld. Bij een recente veiling brachten de iep en zwarte noot €550/m3 op.
Ervaringen
Over het algemeen zijn de ervaringen met zwarte noot, walnoot en iep positief. De soorten hebben zich ontwikkeld tot “interessante opstanden” met “bosbouwtechnisch prachtige bomen” met rechte stammen en goede kwaliteit hout. Ook de afwisseling en diversiteit in opstanden leveren positieve ervaringen op, zowel vanuit de beheerder als vanuit recreanten.
Een probleem wordt gevormd door de hoge aantallen reeën die in het gebied leven. Hierdoor is het erg lastig om verjonging op gang te krijgen. Aanplant van nieuwe bomen en bescherming tegen wildvraat door middel van rasters is daarom een vereiste in het gebied. Uitzondering is zwarte noot, die “erg mooi verjongt in het gebied”.
Al met al is de beheerder erg tevreden over het experimenteren met minder bekende boomsoorten en het aanbrengen van nieuwe mengingen in zijn gebied. Hij wil dit in de toekomst graag blijven volhouden en kan het andere beheerders zeker aanraden.